Woar wist je vroeger van?
Dit vertellesien got over men ouwe bessien in de gevleugelde eutspraken die ze alteed ding. Ondanks eur oge leefteed was ze echt wel bai de teed or, ze was er iene die midden in et leven sting. Mar toch ad ze vaak wel muuite mit de naie generoatie in de keuzes die duur erlui worren emaakt. Et was alteed alsof men bessien er persoonlijk duur worde eraakt. Ze ad dan ook altosen een antwoord in eur miening klaor. Mar toch was et gien verveled mins in wat ze zeen was eagenlik ielemoal niet zo roar.
Zo zeen ze ers op een mooie zoemerdag dat et van eur allemoal wel wat bedekter mag. As vroeger je krepleppien te klean was, dan skaamde je je dood. In nou kan ‘t niet kort genoeg, de navel moet zellefs bloot. Bewoar een blote navel nou vor een angere gelegeneid. Ier eaw je van mai een ouwe boezel, bedek jezellef meid! Och in een geskeurde spikkerbroek et ze ok nog nooit begriepen, ze kon er gewoen niet bai. Vroeger jankte je je dood as je zo over stroat mossen, zeen ze, meid as et om et geld got, dan kreeg je een naie broek van mai.
Ze zat ok ers op een binkien op de aven minsies te kieken, in al gauw skudde ze eur oofd. Ik vroeg wat is er loos bes, ze zeen die mensen eawen erlui zellef van eluiers skooneid beroofd. Tugeswoordig plakken ze erlui zellef vol mit allerlei ploatjes. Ja, niet alleen de jonges or, nee ok de moatjes. In as je dan ok zien wat voor een ofbieldingen, nou dan skrik je wel. Kiek doar dan ers, nor die meid, je moeten gewoen op zoek nor een skoon stukkien vel. In keend, ik wiet dat op je ouwe dag, alles angen got. Ik wiet zieker dat je dan niet maar kunen zien wat er op die ploatjes stot.
Bes was nog niet kloar, ze ging varder mit eur referoat. Tugenwoordig pompt de jeugd ok overal goaten in. Ze docht dan bai erzellef, man keend, wat et dat nou voor zin? Ja, vroeger ad je bèbe toen ie voer ok wel een oorbel. Maar die zat gewoen in z’n oorlel. Van de week zat er een moatjen achter de kassa die ad duur eur neuze een grote ring. Bessien zeen, meid, wat nou as je verkouwen binnen, dat wordt dan wel effen een ding. Je zakdoekien zal er mar achter bleven aken. Oe je et ok wenden of keren, et likt mai knaken.
Eur jongste kleankeend worde ebeuren, nou dat was ok een spulletjen. Ze was zo dol, ze blief mar krabben an eur ulletjen. Ze kunen tugenwoordig gien namen maar verzinnen, zeen ze, ik wiet niet iens oe ik et eutspreken moet. Dan zeggen ze ok nog bes je binnen verneumd, man, ze binnen niet goed. De domenai krigt et ok vast niet eut z’n strotte bai et dopen. Nou ja, miskien koemen ze nog tot bezinnige, et is te open. Ik iet al m’n iele leven ‘Kloasien’ in ik wiet niet oe ze doar ‘Kayhleigh’ eut kunen kregen. Mar bes zeen gien onvertugen woord tugen de jonge ouwers or, ze wist wannaar ze mos zwegen.
Ok een keer was bes in Emmeloord an et winkelen egoon. Mar ze ad nogal wark, in eur woater was oge koemen te stoon. Gelokkig kuun je al joar in dag bai de Hema nor de wc vor de oge nood. Mar bes kwam al snel terogge. Ik ad er nog nooit zo ezien, eur gezicht was ielegoar rood. Keend, alles is verangerd, er angen verskillende ploatjes op de duren in vor dat ik er achter was, wat is wat? Nou, je kunen et al rônen moat, ad ik de zaak al nat. Wat een fratsen, tugeswoordig, goon toch allemoal op dezellefde pot! Vroeger dingen wai et ok op íén uisien, in dat was niet maar dan een gat in et skot.
Woar ze de mieste muuite mie ad is et toalgebruk van sommig vollek mit onverstaand. Ja, dat zeen ze dan, onverstaand, want as ze et oorde, dan was ze ielegoar an de raand. Er worren woorden gebrukt zeen ze, ja, in dan dinken ze dat een oud mins gien Engels kan. Toen een jongen voen dat ie in elleke zin ‘de liefdesdoad’ in et Engels mos zeggen, zeen ze er vanzellef wat van. Nou moet jie ers goed leusteren nor mai, wat ik joe eaw te zeggen. Jie eawen as snotsnuut niet steeds te beneumen wat een getrouwd stel dot as ze in de bedstee leggen. Spoel je moend in proat wor je verstaand van eawen, je wieten, je oogst is wat je zaait. Vor de reactie van disse jongen et ze er geoorapperaatjen mar effen eut edraaid.
Men bes zeen ok, de minsen eawen ‘t tugenwoordig ok allemoal vuus te drok. Ze dinken dat ze drie keer per joar op vakansie moeten vor derluiers gelok. Ze maken zich zellef gek. Wai gingen niet vorbai de sleus. We wassen 40 joar etrouwd, toen eawen we een rijnressien emaakt, mar ik was op de eerste dag al anwinnig nor eus. In erluiers eus eawen ze tugeswoordig ok alles, mar ongertussen evengoed klagen. Want de buren eawen et net wat beter vor eenkanger, dus ze bleven verlangen in vragen.
Och, men bessien, wat was et toch een eerlijk mins. Mit er arte op de tonge zeen ze wat ze docht. In liet ze oens altosen zien woar zie et in et leven zocht. Wiet je moat, zeen ze dan, ik ad ok een kukebessien in die snapte van mai gien biet. Mar die zeen altoos, ou er rekening mie, er is er Iene die alles zicht, vergeet et niet. Ja, moat, je bessien kon er op eur manier vroeger ok wat van. Mar niem nou van mai an, welleke keuze je ok maken in je leven, je moeten alles toetsen an Gods plan.
Dat is toch een woar woord in een weeze les. In ok al is er zovuul verangerd duur de teed, hierin blift ze altosen gelik eawen, meen ouwe bes!
Sjoerd Bakker Jongerenpastor GKU